2023: Retour d' "El Nino" - De terugkeer van "El Nino"
Le retour d'El Nino va influencer le climat planétaire ces deux prochaines années
Regis CREPET, météorologue
Le phénomène météorologique la Niña a touché à sa fin en ce début du mois de mars après une durée exceptionnellement longue de trois années.
Il devrait céder le pas au retour progressif du phénomène El Nino cet été, et qui influencera le climat planétaire pour les deux prochaines années, avec le risque d'une année 2023 plus chaude que 2022.
L'anomalie froide des températures de surface des eaux du Pacifique, que l'on appelle la Nina, et qui a été exceptionnellement longue (trois ans) s'est terminé en ce début de mois et va laisser place au phénomène inverse El Nino d'ici à cet été.
Il est rare que ce phénomène connaisse une durée aussi importante. Il faut remonter à 1998 – 2001 pour retrouver un épisode aussi durable. Sur les trois dernières années, ce phénomène a permis aux températures de connaître un plateau après le pic de 2016.
Il a également modifié la répartition des précipitations en accentuant les sécheresses en Amérique du Nord et en provoquant des pluies diluviennes en Australie et en Nouvelle-Zélande.
Des phénomènes atypiques se sont produits comme les récentes inondations exceptionnelles en Californie, qui se produisent généralement en période El Nino.
La Nina devrait désormais laisser place à des conditions "neutres" (sans anomalie) pendant le printemps, avant la montée en puissance d'El Nino à partir de l'été.
Vers le retour d'El Nino cet été : une nouvelle reprise du réchauffement planétaire.
Le retour du phénomène est confirmé par l'ensemble des principaux organismes spécialisés : l'Organisation Météorologique Mondiale, l'université de Columbia et la NOAA (Administration météorologique américaine).
Cette probabilité est notamment estimée entre 55 et 60% par l'université de Columbia à partir du mois d'août.
Les phases El Nino provoquent un réchauffement des eaux de l'océan Pacifique et entrainent également une hausse des températures à l'échelle de la planète.
L'année la plus chaude enregistrée jusqu'à présent est 2016, lors d'un phénomène El Nino remarquablement intense.
Si l'intensité du phénomène à venir reste à préciser, on peut raisonnablement penser qu'il favorisera une année 2023 plus chaude que 2022.
Compte tenu du temps de latence de l'atmosphère, la hausse devrait rester modérée cette année, pour s'accroître en 2024, comme le confirme le Met Office (organisme météorologique britannique).
Les pics d'El Nino se produisent généralement entre novembre et février, ce qui pourrait être le cas.
El Nino : quels impacts climatiques ?
Après les effets de la Nina particulièrement spectaculaires en Australie et en Nouvelle-Zélande ainsi qu'en Amérique (sécheresse en Californie suivie de pluies records en janvier), El Nino pourrait produire d'autres types d'intempéries, majoritairement localisés sur la zone intertropicale.
El Nino entraîne aussi des sécheresses et des canicules (en Australie comme en 2019, ainsi qu'en Indonésie).
Autres conséquences : les cyclones sont plus nombreux dans l'océan Pacifique central alors que les ouragans sont généralement moins nombreux dans l'Atlantique.
En Europe, l'influence du phénomène El Nino est plus difficilement perceptible.
Des études font notamment état de liens entre El Nino et les précipitations printanières plus abondantes. D'autres études indiquent qu'El Nino a également un rôle sur les étés européens, et peut accroitre les phénomènes violents et les vagues de chaleur.
Mais il semble que le réchauffement climatique contemporain modifie ces observations puisque l'Europe a enregistré son été le plus chaud l'année dernière, en pleine Nina.
De terugkeer van El Nino zal de komende twee jaar het wereldklimaat beïnvloeden
Regis CREPET, meteoroloog
Aan het meteorologische verschijnsel La Niña is begin maart een einde gekomen na een uitzonderlijk lange periode van drie jaar.
Het zou deze zomer plaats moeten maken voor de geleidelijke terugkeer van het fenomeen El Nino, dat het wereld klimaat de komende twee jaar zal beïnvloeden, met het risico dat 2023 warmer zal zijn dan 2022.
De uitzonderlijk lange (drie jaar) koude anomalie van de oppervlaktetemperatuur in de Stille Oceaan, bekend als de Nina, eindigde eerder deze maand en zal deze zomer worden vervangen door het omgekeerde El Nino-fenomeen.
Het komt zelden voor dat dit fenomeen zo lang duurt. We moeten teruggaan tot 1998 - 2001 om zo'n langdurige episode te vinden.
De afgelopen drie jaar heeft dit fenomeen ervoor gezorgd dat de temperaturen na de piek in 2016 een plateau bereikten.
Het heeft ook de verdeling van de neerslag veranderd, waardoor de droogte in Noord-Amerika is toegenomen en er in Australië en Nieuw-Zeeland veel regen is gevallen.
Er hebben zich atypische verschijnselen voorgedaan, zoals de recente uitzonderlijke overstromingen in Californië, die zich gewoonlijk voordoen tijdens de El Nino-periode.
Nu wordt verwacht dat de Nina plaats zal maken voor 'neutrale' (niet-anomale) omstandigheden in het voorjaar, voordat El Nino het vanaf de zomer overneemt.
Op weg naar de terugkeer van El Nino deze zomer: een verdere hervatting van de opwarming van de aarde.
De terugkeer van het verschijnsel is bevestigd door alle belangrijke gespecialiseerde instanties: de Wereld Meteorologische Organisatie, de Universiteit van Columbia en de NOAA (US Meteorological Administration).
De kans dat het verschijnsel vanaf augustus terugkeert, wordt door de Universiteit van Columbia geschat op 55 à 60%.
De El Nino-fasen zorgen ervoor dat de wateren van de Stille Oceaan opwarmen en leiden ook tot een stijging van de wereldwijde temperaturen.
Het warmste jaar ooit was 2016, toen El Nino opmerkelijk intens was.
Hoewel de intensiteit van de komende gebeurtenis nog moet worden afgewacht, mag redelijkerwijs worden aangenomen dat deze zal leiden tot een warmer 2023 dan 2022.
Gezien de vertragingstijd in de atmosfeer zal de stijging dit jaar waarschijnlijk gematigd blijven, om pas in 2024 toe te nemen, zoals bevestigd door het Met Office.
El Nino-pieken komen gewoonlijk voor tussen november en februari, en dit zou het geval kunnen zijn.
El Nino: wat zijn de gevolgen voor het klimaat?
Na de bijzonder spectaculaire effecten van La Nina in Australië en Nieuw-Zeeland, alsook in Amerika (droogte in Californië gevolgd door recordneerslag in januari), zou El Nino andere soorten slecht weer kunnen veroorzaken, voornamelijk gelokaliseerd boven de intertropische zone.
El Nino veroorzaakt ook droogtes en hittegolven (in Australië zoals in 2019, alsook in Indonesië).
Andere gevolgen: cyclonen zijn talrijker in het centrale deel van de Stille Oceaan, terwijl orkanen over het algemeen minder talrijk zijn in de Atlantische Oceaan.
In Europa is de invloed van het El Nino-fenomeen moeilijker vast te stellen.
Sommige studies wijzen op een verband tussen El Nino en een toename van de voorjaarsneerslag. Andere studies wijzen erop dat El Nino ook een rol speelt in de Europese zomers, en kan leiden tot een toename van gewelddadige gebeurtenissen en hittegolven.
Maar het lijkt erop dat de huidige opwarming van de aarde deze waarnemingen verandert, aangezien Europa vorig jaar zijn warmste zomer registreerde in het midden van de Nina.